Στοπ σε όσους Θέλουν να σάς Παρακολουθούν στο Διαδίκτυο

Καθώς περιηγείστε στο διαδίκτυο, οι δραστηριότητες της περιήγησής σας μπορεί να παρακολουθούνται και να συλλέγονται από τρίτους με ή χωρίς τη συγκατάθεσή σας. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως παρακολούθηση του περιηγητή ή ως online παρακολούθηση. Σ’ αυτή την περίπτωση, οι διάφοροι ιστότοποι και οι διαφημιστές συνεργάζονται και συγκεντρώνουν τις κινήσεις της περιήγησής σας προκειμένου να δημιουργήσουν ένα λεπτομερές προφίλ των ενδιαφερόντων σας για εμπορικούς και κερδοσκοπικούς σκοπούς. Όλα αυτά γίνονται με τέτοια μυστικότητα που σπάνια θα νιώσετε το περίεργο εκείνο συναίσθημα ότι σας παρακολουθούν. Είναι το συναίσθημα που έχετε όταν ξαφνικά συνειδητοποιήσετε ότι κάποιοι ξένοι κρυφοκοιτάζουν μέσα από το παράθυρό σας ή ότι οι πωλητές σε ένα κατάστημα σας παρακολουθούν συνεχώς όπως κινείστε μέσα σ’ αυτό.

Τεχνικές παρακολούθησης που χρησιμοποιούνται συχνά

Αυτοί που σας παρακολουθούν χρησιμοποιούν όλων των ειδών τις τεχνικές, όπως web beacons (εικόνες συλλογής στατιστικών στοιχείων), αρχεία καταγραφής διακομιστών, script παρακολούθησης, user agents (πράκτορες χρηστών), cookies και browser fingerprinting (“δακτυλικά αποτυπώματα” του περιηγητή) για να παρακολουθούν τις δραστηριότητές σας όταν περιηγείστε στο διαδίκτυο.

Web beacons

Τα web beacons είναι μικροσκοπικές γραφικές εικόνες ενσωματωμένες σε ιστοσελίδες οι οποίες ειδοποιούν τον διακομιστή όταν φορτώνεται η σελίδα. Οι εταιρίες διαφημίσεων χρησιμοποιούν τα web beacons για να ξέρουν ποιος άνοιξε μια ιστοσελίδα ή ένα email και πότε. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που οι περισσότερες εφαρμογές για email σας ρωτούν αν εμπιστεύεστε τον αποστολέα πριν σας προβάλουν τις εικόνες.

Αρχεία καταγραφής του διακομιστή

Τα αρχεία καταγραφής του διακομιστή (server logs) είναι άλλη μία τεχνική παρακολούθησης του περιηγητή η οποία χρησιμοποιείται για να παρακολουθεί τα αιτήματα που λαμβάνουν οι διακομιστές του ιστού από τους περιηγητές, όπως ποια σελίδα φορτώθηκε και πότε, σε ποιον ιστότοπο ήταν ο περιηγητής πριν έρθει σ’ αυτή τη σελίδα (http referrer), καθώς και τη διεύθυνση στο διαδίκτυο (για τον εντοπισμό της τοποθεσίας).

Πράκτορες χρηστών του περιηγητή

Οι πράκτορες χρηστών (user agents) του περιηγητή είναι μικρές εφαρμογές που αποκαλύπτουν πληροφορίες σχετικά με τις ιδιότητες του περιηγητή σας και το λειτουργικό σας σύστημα. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους διαφημιστές να συλλέγουν πληροφορίες για την ταυτότητα των επισκεπτών του ιστότοπου.

Cookies

Τα cookies είναι η πιο σημαντική τεχνολογία παρακολούθησης του περιηγητή που είναι γνωστή στους χρήστες. Ένα cookie είναι βασικά μια μικρή σειρά από κείμενα που αποθηκεύονται στον υπολογιστή σας από τους ιστότοπους που επισκέπτεστε και ταυτοποιούν με μοναδικό τρόπο τον περιηγητή σας.

Όταν ένας ιστότοπος “δει” αυτή τη σειρά του κειμένου που βρίσκεται μέσα σε ένα cookie, καταλαβαίνει ότι αυτός είναι ένας περιηγητής που τον έχει ξαναεπισκευθεί. Οι διαφημιστές χρησιμοποιούν αυτήν την τεχνολογία για να παρακολουθούν τη συμπεριφορά περιήγησης των χρηστών προκειμένου να τους προβάλουν στοχευμένες διαφημίσεις.

Επειδή η ευαισθητοποίηση των χρηστών σχετικά με την παρεμβατικότητα των cookies έχει αυξηθεί, οι προγραμματιστές των περιηγητών έδωσαν μια διέξοδο με την προσθήκη της λειτουργίας της “ιδιωτικής περιήγησης” στα προϊόντα τους. Επίσης οι ανεξάρτητοι προγραμματιστές άρχισαν να δημιουργούν plug-ins για την προστασία της ιδιωτικότητας, ενώ οι χρήστες απέκτησαν ξανά τον έλεγχο της ιδιωτικότητάς τους μαθαίνοντας να καθαρίζουν ή να παρακάμπτουν τα cookies.

Όπως ακριβώς το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, οι διαφημιστικές εταιρίες, με τη σειρά τους, κατέφυγαν σε μια καινούργια τεχνική που κρύβει τις πληροφορίες (δηλ. τα cookies) στο Adobe Flash, έτσι ώστε να μπορούν να αποθηκευτούν ή να ανακτηθούν κάθε φορά που ένας χρήστης μπαίνει σε μια σελίδα που περιέχει την εφαρμογή Flash.

Flash cookies

Όπως ακριβώς τα κανονικά cookies, τα Flash cookies περιέχουν πληροφορίες που ταυτοποιούν τον περιηγητή σας και είναι ανθεκτικά στον καθαρισμό των κανονικών cookies. Στη συνέχεια, τα δεδομένα που είναι κρυμμένα στα Flash cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επαναφέρουν τα κανονικά cookies που έχετε καθαρίσει. Για μερικά χρόνια οι διαφημιστικές εταιρίες βασίζονταν σ’ αυτή την έξυπνη τακτική έως ότου οι ερευνητές κατάφεραν να εξουδετερώσουν αυτές τις ανέντιμες πρακτικές τους.

“Δακτυλικά αποτυπώματα” του περιηγητή

Τον τελευταίο καιρό, οι διαφημιστές έχουν ξεκινήσει μια καινούργια δυναμική μορφή παρακολούθησης η οποία τους δίνει μια πιο ανθεκτική μορφή πληροφοριών που παραμένουν ακόμη και όταν τα cookies είναι απενεργοποιημένα ή εντελώς σβησμένα. Αυτή η καινούργια τεχνική ονομάζεται “δακτυλικό αποτύπωμα” (fingerprinting) του περιηγητή ή της συσκευής. Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε έναν ιστότοπο να αναγνωρίζει τις συσκευές ή τους επισκέπτες του μέσω των ρυθμίσεων που κάνει ο χρήστης στον περιηγητή του ή μέσω άλλων διακριτών χαρακτηριστικών. Για παράδειγμα, αν επισκεφθήκατε έναν ιστότοπο χθες και τον επισκέπτεστε πάλι σήμερα, θα μπορούσαν να σας αναγνωρίσουν από το αποτύπωμα του περιηγητή σας ακόμη κι’ αν έχετε καθαρίσει όλα τα cookies και έχετε αποκρύψει την ΙΡ διεύθυνσή σας.

Τα “δακτυλικά αποτυπώματα” του περιηγητή είναι μια ιδέα που βασίστηκε στη λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων των ανθρώπων ως μια μοναδική και μόνιμη ένδειξη της ανθρώπινης ταυτότητας. Το σκεπτικό ήταν ότι θα μπορούσαν να ξεχωρίσουν τη μοναδικότητα ενός υπολογιστή ανάμεσα στους άλλους στο διαδίκτυο, χωρίς να έχουν τη ρητή συγκατάθεση των ίδιων των χρηστών.

Αυτό επιτυγχάνετε με τη λήψη πληροφοριών σχετικά με το περιβάλλον περιήγησης ενός χρήστη, όπως οι ρυθμίσεις της οθόνης, το όνομα του περιηγητή, ο αριθμός έκδοσής του, τα εγκατεστημένα plug-ins, τις γραμματοσειρές και άλλα χαρακτηριστικά του, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα μοναδικό "δακτυλικό αποτύπωμα" του υπολογιστή του χρήστη. Ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών είναι μοναδικός για τη συντριπτική πλειοψηφία των περιηγητών.

Ωστόσο, η χρήση των “δακτυλικών αποτυπωμάτων” δεν είναι πάντα κάτι ανεπιθύμητο, αφού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της απάτης με τα κλικ ή για την εξακρίβωση της ταυτότητας του χρήστη και την πρόληψη της απάτης, ειδικά σε ιστότοπους για online τραπεζικές συναλλαγές και ιστότοπους λιανικών πωλήσεων. Εντούτοις, τα “δακτυλικά αποτυπώματα” μπορεί να παρουσιάζουν και μια πιθανή απειλή για την ιδιωτικότητα των χρηστών στο διαδίκτυο αφού αποτελούν άλλο ένα μέτωπο στη μακροχρόνια μάχη της καταγραφής της συμπεριφοράς των χρηστών στην περιήγησή τους, κάτι που μπορεί να είναι αρκετά ενοχλητικό όταν συνδέεται με πληροφορίες που ταυτοποιούν τον χρήστη προσωπικά.

Στο παρελθόν, τα “δακτυλικά αποτυπώματα” περιορίζονταν μόνο σε μεμονωμένους περιηγητές. Όμως, στις αρχές του 2017, οι ερευνητές ανέπτυξαν μια πολύ προηγμένη τεχνική για πολλαπλούς περιηγητές, η οποία είναι γνωστή ως “cross browser fingerprinting”. Είναι πολύ πιο ακριβής και λειτουργεί σε πολλαπλούς περιηγητές στην ίδια συσκευή. Η συνέπεια είναι ότι ακόμη κι’ αν αλλάξετε περιηγητή, οι διαφημιστικές εταιρίες μπορούν και πάλι να σας αναγνωρίσουν και να παρακολουθήσουν τις κινήσεις σας.

Πώς να προστατέψετε την ιδιωτικότητά σας

Η προστασία της συσκευής σας από τα “δακτυλικά αποτυπώματα” μπορεί να είναι κάτι ιδιαίτερα δύσκολο. Η απενεργοποίηση του JavaScript και του Flash με χρήση εργαλείων, όπως το NoScript ή το ScriptSafe μπορεί να μειώσει σημαντικά την έκθεσή σας στο fingerprinting. Όμως, η πρόκληση έγκειται στο ό,τι οι περισσότεροι ιστότοποι βασίζονται τόσο στο JavaScript όσο και στο Flash για την σωστή λειτουργία τους.

Ένα πιο αποτελεσματικό μέσο για τη μείωση του κινδύνου του να έχετε ένα μοναδικό “δακτυλικό αποτύπωμα” θα ήταν να βεβαιωθείτε ότι οι ρυθμίσεις του περιηγητή σας ταιριάζουν με τις ρυθμίσεις και άλλων περιηγητών. Όσο περισσότερο οι ρυθμίσεις του περιηγητή σας ευθυγραμμίζονται με αυτές των άλλων χρηστών στο διαδίκτυο, τόσο πιο δύσκολο είναι να σας ταυτοποιήσουν.

Αυτό συμβαίνει ήδη με τους περιηγητές των κινητών συσκευών οι οποίοι δεν μπορούν να έχουν μοναδική παραμετροποίηση στο βαθμό που συμβαίνει με τους περιηγητές των υπολογιστών. Οι Tor browsers έχουν επίσης αποδειχτεί ότι είναι πολύ αποτελεσματικοί ενάντια στα “δακτυλικά αποτυπώματα” για πολλαπλούς υπολογιστές. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εργαλεία, όπως το AmIUnique (για fingerprinting σε μεμονωμένους υπολογιστές) και το Uniquemachine (για fingerprinting σε πολλαπλούς υπολογιστές) για να μάθετε πόσο αναγνωρίσιμος είστε στο διαδίκτυο. Το Εργαλείο Panopticlick, της εταιρίας EFF, μπορεί επίσης να σας δείξει πόσο καλά προστατεύεται ο περιηγητής σας από τα “δακτυλικά αποτυπώματα” και από την παρακολούθηση γενικά.

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε την υπηρεσία ενός VPN για να κρύψετε την ΙΡ διεύθυνσή σας και να κρυπτογραφήσετε τα δεδομένα των περιηγήσεών σας.

Το “CyberGhost” έχει ένα πλεονέκτημα σ’ αυτή την περίπτωση επειδή, όπως ισχυρίζεται, έχει λειτουργία ενάντια στο fingerprinting η οποία όταν ενεργοποιείται βοηθάει στη μείωση των “δακτυλικών αποτυπωμάτων” στον περιηγητή σας. Αν και τα VPN κρύβουν την ΙΡ διεύθυνσή σας, δεν σας προστατεύουν απαραίτητα από αόρατα προγράμματα παρακολούθησης και από ανεπιθύμητες διαφημίσεις. Για να προστατευθείτε από την παρακολούθηση των διαφημιστών, χρησιμοποιείστε προγράμματα για το μπλοκάρισμα των διαφημίσεων, όπως το uBlock Οrigin ή το Ghostry, αλλά και προγράμματα για το μπλοκάρισμα παρακολούθησης, όπως το DoNotTrackMe, το PrivacyBadger ή το Disconnect.

Συνοπτικά, όσο οι διαφημίσεις παραμένουν ένα ζωτικό στοιχείο του επιχειρηματικού μοντέλου στο διαδίκτυο, αρκεί να σας πούμε ότι η παρακολούθηση του περιηγητή σας γενικά, και τα “δακτυλικά αποτυπώματα” ειδικά, έχουν έρθει για να μείνουν. Εσείς δεν έχετε άλλη επιλογή από το να υιοθετήσετε και να βάλετε σε εφαρμογή τις τεχνολογίες εκείνες που προστατεύουν την ιδιωτικότητά σας (συμπεριλαμβανομένου του VPN) αν πραγματικά ενδιαφέρεστε να την προστατέψετε.

Σημείωση συντακτών: Εκτιμούμε τη σχέση μας με τους αναγνώστες μας και προσπαθούμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη σας μέσω της διαφάνειας των εκάστοτε διαδικασιών και της ακεραιότητάς μας. Βρισκόμαστε υπό κοινή ιδιοκτησία με ορισμένα εκ των κορυφαίων προϊόντων του κλάδου, τα οποία ελέγχονται στον εν λόγω ιστότοπο: Intego, CyberGhost, ExpressVPN και Private Internet Access. Ωστόσο, το παραπάνω δεν επηρεάζει τις διαδικασίες αξιολόγησής μας, καθώς τηρούμε μία αυστηρή μεθοδολογία δοκιμών.

Βαθμός

Πάροχος

Η βαθμολογία μας:

Έκπτωση

Μετάβαση στον ιστότοπο

1

9.9 /10

9.9 Η βαθμολογία μας:

Εξοικονομήστε 82%!

Περισσότερα...

2

9.2 /10

9.2 Η βαθμολογία μας:

Εξοικονομήστε 83%!

Περισσότερα...

3

9.7 /10

9.7 Η βαθμολογία μας:

Εξοικονομήστε 84%!

Περισσότερα...